Aan de slag met welbevinden van leerlingen: drie tutorials over groepsdynamiek, smartphonegebruik en therapietaal

21 maart 2024

Vanuit deze Kenniscommunity NPO zijn drie nieuwe tutorials ontwikkeld voor scholen, gerelateerd aan het ‘werken aan het welbevinden van leerlingen na corona’. De tutorials bieden achtergrondinformatie en handvatten over groepsdynamiek, smartphonegebruik en therapietaal.

Het investeren in het welbevinden en de brede ontwikkeling van jongeren blijft enorm belangrijk en moet structureel mogelijk worden gemaakt voor scholen, zo onderstreepte het Platform Perspectief Jongeren recentelijk in haar eindadvies over de effecten van corona en de meerwaarde van het Nationaal Programma Onderwijs (NPO). In dit kader blijft de VO-raad via het programma Gezonde School en met diverse partners scholen ondersteunen bij het werken aan een schoolbrede, integrale aanpak voor welbevinden. 

Tutorials

Onlangs zijn drie nieuw tutorials beschikbaar gekomen: 

Tutorial 'Grip op groepsdynamiek' - Ivo Dokman

Je herkent dat misschien wel. Een klas loopt niet of niet zo lekker. Je hebt als leraar/(zorg)professional al veel geprobeerd, maar krijgt er niet goed (genoeg) vat op. Symptomen als te druk, onrustig of (te) stil, ondermaats presteren, motivatieproblemen in de klas of pestgedrag onderling, komen meestal voort uit ongewenste dynamiek en kunnen tot een onveilig leer- en leefklimaat leiden.

Groepsdynamiek tussen leerlingen onderling en het contact tussen leraar en de groep lijkt ongrijpbaar, maar doet ertoe (Dokman, van Beusekom, Oldeboom & Pepping-Poot, 2018). Een groep is geen optelsom van losse individuen, maar genereert haar eigen dynamiek. Dynamiek kán een positief effect hebben op het leer- en leefklimaat in de klas, maar kán ook tot ongewenste effecten leiden. In deze tutorial gaan we in op de principes die een rol spelen en hoe je vanuit een groepsdynamisch perspectief naar jouw klas en school kunt kijken en interveniëren.

Relevante links:


Tutorial 'Smartphonegebruik en het tienerbrein' - Jelle Jolles

In deze tutorial gaat Jelle Jolles in op het gebruik van de gsm op school. De smartphone heeft grote invloed op concentratie en aandacht en is daarmee funest voor het leren én voor sociaal gedrag. Besproken wordt waarom het goed is om ‘de asociale media’ te weren uit de klas maar ook uit de gangen en van het schoolplein. De tutorial gaat in op wat we kunnen doen om het cognitief functioneren én het sociaal gedrag van de leerling te stimuleren en sluit af met aanbevelingen. Deze zijn gericht op het stimuleren van zelfinzicht en zelfregulatie bij de leerling en op het vergroten van diens media-wijsheid en welbevinden.


Relevante links


Tutorial therapietaal - Bert Wienen

Deze tutorial over gaat over het gebruik van (psychologische) therapietaal in het onderwijs en de gevolgen daarvan. De ideeën die Bert Wienen in deze tutorial uitwerkt zijn gebaseerd op o.m. 'NRO Onderzoek Gedrag in de Klas 2' waarover we in 2024 zullen publiceren. Verder zijn de ideeën uitgewerkt in het boek 'Van Individueel naar inclusief onderwijs' van Bert Wienen.

Relevante links

  • Haslam N, Tse JSY, De Deyne S. Concept Creep and Psychiatrization. Front Sociol. 2021 Dec 16;6:806147. doi: 10.3389/fsoc.2021.806147. PMID: 34977230; PMCID: PMC8716590.
  • Raniti, M., Rakesh, D., Patton, G.C. et al. The role of school connectedness in the prevention of youth depression and anxiety: a systematic review with youth consultation. BMC Public Health 22, 2152 (2022)